Het lozen van drugsafval is een toenemend probleem. Landeigenaren draaien vaak op voor de kosten voor het opruimen. Een motie van de ChristenUnie om die kosten niet langer bij de vinders neer te leggen werd met algemene stemmen aangenomen.

Daarnaast kreeg de ChristenUnie verschillende toezeggingen. Zo gaat de provincie kijken hoe omgevingslawaai aangepakt kan worden en zal er meer vaart worden gemaakt met het ondergronds brengen van de hoogspanningskabels bij Veenendaal. Ook is er aandacht voor meer groen rond steden en dorpen.

Een motie van de ChristenUnie voor een eenmalige dag gratis reizen met het regiovervoer, haalde geen meerderheid. Door stakingen zijn de afgelopen weken veel lijnen uitgevallen. Omdat de provincie niet hoeft te betalen voor deze niet uitgevoerde ritten, is er een financiële meevaller. Die meevaller hadden wij graag teruggegeven aan gedupeerde reizigers.

Spreektekst van fractievoorzitter Arne Schaddelee:

“Wat is een goed bestuur? Dit jaar bestaat de staat Israël zeventig jaar. Twee van de beroemdste koningen uit de rijke geschiedenis van dat volk zijn David en zijn zoon Salomo. Bij de troonwisseling schreef koning David een indrukwekkend overdrachtsdocument. Deze is in de Bijbel bewaard gebleven als Psalm 72. Daarin staan prachtige dingen over dat goede bestuur. Kernopdracht daarin: “Laat onder zijn regering de oprechte mens tot bloei komen en laat er altijd vrede zijn.” Dat wensen we ook ons provinciebestuur toe.

Vórig jaar waren wij nog heel erg kritisch op dit College. We waarschuwden de coalitie dat ze op de drempel stond van een verloren jaar. We zagen de provinciale wagen wegzakken in de modder. En niet alleen omdat er niets werd gedaan aan bodemdaling. Vórig jaar wisten we nog niet dat 2018 zo slecht zou starten. Aandacht vragen voor goed bestuur is natuurlijk helemaal niet hip, maar het bleek de afgelopen maanden in de provincie Utrecht keihard nodig. Belangenverstrengeling, grote financiële tegenvallers, klokkenluiders en procedures die de wenkbrauwen deden fronsen: het kwam allemaal langs. De ChristenUnie zat er bovenop. Niet omdat we dat zo leuk vonden. Maar omdat wij ons verantwoordelijk voelen voor een goed provinciaal bestuur.

Vórig jaar waren we kritisch. Dit jaar zagen we ons provinciale bestuur deels ontsporen. Vólgend jaar kan er een wissel om. En, voorzitter, daar kijken wij echt naar uit!

GOED BESTUUR

En dit is het moment waarop ik mijn zonnebril kan opzetten. Het is natuurlijk geen natuurwet, maar een stevige crisis kan iets goeds brengen. Bestuurlijk ontsporen kan de ultieme remedie zijn om tot kritische zelfreflectie te komen en het leven te beteren.

Wij vinden het belangrijk om lessen te trekken uit fouten. Er zal echt een wissel om moeten in het Provinciehuis. En wij zijn blij dat we daarvan nu de eerste tekenen zien. Als we willen leren, moeten we beginnen bij transparantie. Met de billen bloot. Verstop de narigheid niet, maar wees transparant. Voor de overheid is er geen alternatief.

Wat ons betreft is het goed om te zien dat GS transparanter probeert te werken. Daardoor komen wel uiterst pijnlijke dingen boven water. Dat bleek rond archiefbeheer, een terrein waarop de provincie bij het interbestuurlijk toezicht (IBT) juist toezichthouder is.

En ook bij privacy en de AVG bleek de Provincie stevig onbewust en onbekwaam. De ChristenUnie prijst de gedeputeerde dat hij toch het lef had dit open te delen met PS. Dat zou eigenlijk vanzelfsprekend moeten zijn, maar dat bleek de afgelopen jaren niet altijd het geval. Fouten maken is niet erg. Er niet van willen leren, dat is erg.

Natuurlijk zijn we er nog lang niet als provincie. Maar we zien nu een College dat durft te leren. We zijn de enige provincie die het voorlopig zal moeten doen zonder goedgekeurde Jaarrekening over 2017. Daarmee hangt ons nog allerlei ellende boven het hoofd. Maar de financiële jaarstukken voor dit jaar slaan de weg naar boven weer in. Qua sfeer en tekst zijn ze nu een verademing. En dat geeft ons weer wat vertrouwen. Dat goede provinciebestuur dat gaat er wel weer komen!

GEZOND

Onze tweede ambitie is die van de gezonde provincie. Voorzitter, op dit punt zet de provincie grote stappen. Graag herhaal ik de eerdere compliment voor de samenwerkingsagenda Gezonde Lucht. Dit College maakt werk van luchtkwaliteit. Dat was heel hard nodig. Mooi dat dit nu ook gebeurt! En om dat compliment direct maar om te zetten naar een vraag: zou zoiets ook niet mogelijk zijn voor geluid cq omgevingslawaai?

De ChristenUnie zou bij alle beleidsvoornemens vooral willen kiezen voor een zo gezond mogelijke leefomgeving. In dat verband noem ik ook nog het ondergronds brengen van hoogspanning. Nogmaals onze oproep om op dit punt nu niet te verslappen, maar te versnellen. Het Rijk wil stappen zetten. Veenendaal wil graag proeftuin zijn. Wij zien uit naar actie!

Dat gezonde komt natuurlijk ook terug rond mobiliteit. We stellen vandaag ook een mobiliteitsprogramma vast, dus hier komen we nog volop over te spreken.

GROEN

Naast een gezonde, wil de ChristenUnie ook een groene provincie. En we boffen, want we hebben al een behoorlijk groene provincie. Dat blijven we niet vanzelf. Enerzijds is er de druk van wat we in de provincie ‘rood’ noemen. De bouw van woningen, kantoren en bedrijven. Voor woningbouw is al door anderen aandacht gevraagd. Bouwen biedt kansen, ook om weer eens te kijken naar verrommelde stadsranden. Hoe kunnen we dat nieuw leven in blazen qua recreatie en natuur?

Op de provinciale pagina in de kranten reageerde enkele bewoners juist met dit punt: investeer weer in groen rond de dorpen en steden. Een aantal jaar geleden heeft Utrecht ervoor gekozen om het Recreatie-om-de-stad-programma (RODS) grotendeels te schrappen, nadat staatssecretaris Bleker hier landelijk ook de stekker uit trok. Toen is terecht de focus gelegd op het afmaken van het Nationaal Natuurnetwerk, ofwel de Ecologische HoofdStructuur. Daar wordt nu hard aan gewerkt en we lijken redelijk op schema te liggen. Zou dit – en dat is een vraag aan GS – niet een goed moment zijn om toch weer eens te kijken naar het groen rond dorpen en steden?

En om een brug te maken naar het idee van een groot Ringpark Utrecht: dat is zowel inhoudelijk als procesmatig heel vernieuwend. Hoe kunnen we daarvan leren? Alles komt in dat RingParkPlan terug qua integrale aanpak van opgaven. Is dat concept ook op andere steden los te laten? En hoe sluit dit aan bij de Omgevingsvisie?

Om nog een innovatie te noemen. LTO zet zwaar in op proeftuinen om natuurinclusieve landbouw echt vorm te geven. Dat is prachtig, de ChristenUnie juicht dit toe! Andere provincies durven daar al flink in te investeren. Zou Utrecht daar niet meer geld in moeten steken? In de Kadernota zijn wel kleine bijdragen gereserveerd voor het aanjagen van innovatie in de landbouw, maar voor de echte transitie van de landbouw zijn grotere bedragen nodig. We weten alleen nog niet hoeveel. Hier blijkt overigens direct wel pijnlijk wat de gevolgen zijn van de aanhoudende vertraging rond het uitbroeden van een provinciale Landbouwvisie.

Groen en blauw liggen dicht bij elkaar. Als we niet oppassen, wordt een deel van het Groene Hart straks een blauw hart. Al jaren pleit de ChristenUnie voor een voortvarende aanpak van bodemdaling. Heel Holland zakt, riepen we vorig jaar zelfs. Maar, gelukkig, nu met de regiodeals lijkt er dan toch eindelijk schot in de zaak te komen. Wij juichen dit toe en kunnen niet wachten op het moment waarop ook hier het roer verder om gaat. Met D66 pleiten we om snel een goede regiodeal te sluiten voor het Groene Hart en ons waardevolle veenweidegebied. En overigens kijken we met vertrouwen naar de goede stappen die de nieuwe gedeputeerde voor deze portefeuille zet.

Tot slot over die groene provincie. Groen vraagt goede handhaving, daar kent u de ChristenUnie van. De problemen rond dumping van drugsafval lijken toe te nemen. Nu draait de eigenaar van de dumpplek op voor de kosten van het opruimen. En dat vindt bijna niemand terecht. Als overheid moeten we dit anders regelen en daarover loopt overleg. Maar aan overleg hebben gedupeerden niets. Wij dienen daarom een motie in die overigens vorige week in Gelderland vrijwel unaniem is aangenomen.

GEZELLIG

Gezellig is ons laatste punt, voorzitter. Er is iets dat nóg gezelliger is, dan het werken aan een goed bestuurde, gezonde en groene provincie. En dat is samen met het OV reizen. Tenminste, zolang je als College maar niet bij elkaar gaat zitten in dat OV… Dan wordt het al snel té gezellig.

De afgelopen weken was het in het OV sowieso niet zo heel gezellig. Stakingen zorgden niet alleen voor onrust op de werkvloer, maar ook voor overlast voor reizigers. En óók voor een financiële meevaller voor de provincie omdat wij niet hoeven te betalen voor niet-uitgevoerde ritten. Om dit een beetje gezellig af te sluiten dienen we daarom een motie in om gedupeerde reizigers te compenseren.”

Arne Schaddelee