Goed bestuur. In 2015 was dat het eerste speerpunt in een lijstje van tien van onze fractie. Gewoon, omdat het voor ons een belangrijke basis is voor een gezonde provincie. We hadden toen niet kunnen denken hoe urgent en actueel dit speerpunt zou worden.

Schijn van belangenverstrengeling, grote financiële tegenvallers, onduidelijke mandaten, klokkenluiders en procedures die de wenkbrauwen deden fronsen: het kwam allemaal langs. De ChristenUnie zat er bovenop. Wij vinden het belangrijk om lessen te trekken uit fouten. Niet om personen te beschadigen of om politiek gewin. Er zal echt een wissel om moeten in het Provinciehuis. We willen meer oog en aandacht voor kwaliteit van bestuur, besluitvorming en uitvoering. Stevige kritische zelfreflectie hoort daar bij.

Rapport

Het rapport dat deze week verscheen moet vooral de accountant duidelijkheid geven voordat deze de Jaarrekening over 2017 kan goedkeuren. Het eigenlijke rapport met bijlagen is geheim, slechts een uitvoerige samenvatting is openbaar. De ChristenUnie heeft hier vragen bij. Uitgangspunt voor een openbaar bestuur is dat alles openbaar is. Tenzij er bijzondere zakelijke of persoonlijke belangen in het geding zijn. Bovendien is wettelijk uitgesloten dat zaken rondom een begroting en jaarrekening geheim zijn. Wat de ChristenUnie betreft is er zoveel mogelijk openbaar.

De onderste steen moet boven komen, dat is ook belangrijk om lessen te trekken. Cruciaal is daarom dat een belangrijk sleutelfiguur zich niet vrij voelde om te spreken met de onderzoekers. Deze oud-medewerker zegt bij vertrek een zwijgcontract te hebben getekend. Hoewel de provincie hem later schriftelijk een vrijwaring stuurde om te spreken, voelde hij zich niet vrij om te getuigen. Het rapport geeft daarom geen volledig beeld.

De onvolledigheid van het rapport wordt verder versterkt door het ontbreken van tal van documenten. De provincie heeft stelselmatig nagelaten om tijdig dossiers op te bouwen en beslissingsinformatie vast te leggen. Het rapport moet zich daarom deels baseren op informatie van getuigen. Deze mondelinge overlevering kan een beeld geven, maar is tegelijk gevoelig voor inkleuring en inconsistentie. Het blind varen op de informatie in een dergelijk rapport lijkt ons een hachelijke zaak. Het rapport heeft meer de lading van 'we hebben geen onregelmatigheden kunnen aantonen'. Liever hadden we gezien : ' we hebben kunnen aantonen dat er geen onregelmatigheden zijn’.

Reactie GS

Binnen een dag kwam het provinciale College van GS met een verklaring. Daarin stelt men opgelucht te zijn dat er geen sprake is van belangenverstrengeling. Fouten worden soepel geschoven richting de toenmalige provinciesecretaris en gedeputeerde. Beiden stapten dit voorjaar op.

De conclusies van GS zijn wat ons betreft voorbarig. De komende weken komen de rekenkamers nog met rapporten en ook de accountant moet zich nog uitspreken. Het rapport dat er nu ligt, geeft bij lange na nog geen volledig beeld en roept bovendien heel veel vragen op. Bijvoorbeeld rond het gedwongen vertrek van twee projectleiders, de gebrekkige dossiers, mogelijke zwijgcontracten en al of niet kwalijke afwikkeling daarbij. Ook rond de komst van een nieuwe directeur die overstapte van BAM naar de provincie, cruciale wijzigingen in de ‘governance’ die hij doorvoerde en zakelijke belangen die hij had. Om over de interne organisatie rond dossiervorming en het afhandelen van de klokkenluidersmelding nog maar te zwijgen.

De ChristenUnie wil graag constructief zijn en een bijdrage leveren aan een goed provinciaal bestuur. Daarvoor is echter wel openheid nodig en de bereidheid echt en eerlijk lessen te trekken.

Arne Schaddelee