Voorkeursbeslissing Luchtruimherziening

luchtruimplaat uit breed IMG_9964.jpg
11 Kees de Heer 2.jpg
Door Kees de Heer op 20 januari 2021 om 11:13

Voorkeursbeslissing Luchtruimherziening

De rijksoverheid heeft haar Voorkeursbeslissing voor de Luchtruimherziening gelanceerd. Op het eerste gezicht gaat deze herziening veel milieuwinst opleveren, maar voor de zekerheid hebben we ons college gevraagd of onze eerste indruk klopt.

De statenfractie van de ChristenUnie heeft het Voorkeursalternatief alvast bestudeerd. We hebben begrepen dat het nu gelanceerde Voorkeursalternatief nog geen vliegroutes aanwijst, maar alleen de principes voor het ontwerpen van nieuwe vliegroutes. En op het eerste gezicht kunnen we wel instemmen met deze principes. Op het eerste gezicht zijn we eveneens akkoord met het creëren van een vierde aanvliegroute richting Schiphol, die veel milieuwinst oplevert omdat met vaste ‘naderingsbuizen’ de vliegtijden korter worden, terwijl de geluidsoverlast minder is. 

We hebben begrepen dat er in de uitwerking zorgvuldig wordt gekeken of de stikstofregen in onze Natura2000 gebieden Botshol en Oostelijke Vechtplassen niet toeneemt, maar afneemt. Kortom, we hebben de indruk dat de rijksoverheid een prima aanvliegroute heeft gekozen. Voor de zekerheid hebben we vandaag aan ons college gevraagd of er nog addertjes onder het gras zitten...

We krijgen in februari een speciale infosessie over dit onderwerp en dan spreken we met elkaar over de vierde dalingsroute richting Schiphol.

Alle informatie over de Voorkeursbeslissing Luchtruimherziening is te vinden op de website www.luchtvaartindetoekomst.nl Hieronder volgt onze samenvatting...

Kees de Heer

Voorkeursbeslissing Luchtruimherziening ligt ter inzage tot 25 februari

Nog geen routeontwerpen

De voorkeursbeslissing en het bijbehorende voorkeursalternatief vormen ‘slechts’ een tussenstap. We hebben de ‘verkenningsfase’ achter de rug en nu volgt de ‘planuitwerkingsfase’. Het gaat bij deze voorkeursbeslissing alleen nog maar over keuzes op hoofdlijnen, over het beste concept voor de luchtruimherziening en nog niet over de geografische keuzes die daar dan het gevolg van zijn. In deze planfase zijn de effecten van de luchtruimherziening nog niet aan geografische gebieden te koppelen. De volgende stap in het proces van luchtruimherziening is de uitwerkingsfase van het voorkeursalternatief, deze stap bestaat uit het ontwerpen van nieuwe vliegroutes. De volgende stap resulteert in een ‘programmabeslissing’ met routeontwerpen. Wij denken dat het dan pas echt politiek spannend wordt… 

Nieuwe inrichting luchtruim Schiphol

De luchtruimherziening gaat grotendeels over militaire oefengebieden, voor F16 straaljagers. Dat raakt vooral Noord- en Zuid-Nederland. Voor Utrecht is het andere hoofdonderwerp van belang, namelijk de nieuwe inrichting van het luchtruim rond Schiphol. Want Schiphol krijgt in de toekomst vier in plaats van drie naderingsroutes. Dit is zeer relevant voor Utrecht, want de nieuwe verkeersstroom gaat op een andere manier over de provincie Utrecht…

De herinrichting van het luchtruim boven Schiphol heeft enorme voordelen, want de routes kunnen veel korter en de aanvliegroutes kunnen hoger. Het uitgangspunt voor de nieuwe inrichting is beperking van geluidsoverlast, het vermijden van woonkernen (tot een vlieghoogte van 6000 voet) en (boven die hoogte) zo kort mogelijke routes en beperking van de kooldioxide-uitstoot.

Vaste naderingsbuizen

De voorkeursbeslissing gaat over de keuzes op hoofdlijnen, over het beste concept. Kiezen we vaste routes of flexibele routes die pas tijdens de vlucht worden ingevuld? Gaan we uit van een gedeeld luchtruim voor Schiphol, Lelystad en Rotterdam of krijgt iedere luchthaven een ‘eigen’ luchtruim? Het MER-rapport geeft aan dat vaste routes en vaste vlieghoogtes beter zijn dan flexibele, omdat de totale vliegtijd aanzienlijk afneemt, met ongeveer 9 procent. Met vaste ‘naderingsbuizen’ en ‘vertrekbuizen’ kunnen de vliegtuigen meer rechtstreeks vliegen en in de nadering sneller dalen. De toevoeging van een vierde naderingspunt voor Schiphol maakt dit concept nog efficiënter. Verder blijkt een gezamenlijk luchtruim qua geluid beter dan drie aparte luchtruimen.

Natura2000-gebieden

Haskoning maakte een speciaal rapport over de verwachte gevolgen van de luchtruimherziening voor Natura2000-gebieden. Want een wijziging in de hoofdstructuur van de vliegroutes kan leiden tot een andere verdeling van de stikstofdepositie over Nederland en vlakbij Schiphol liggen de Natura2000 gebieden Botshol en Oostelijke Vechtplassen.

De geplande luchtruimherziening lijkt op het eerste gezicht gunstig, want kortere routes leiden tot een lager brandstofverbruik, dus een lagere stikstofemissie en waarschijnlijk eveneens een lagere depositie op de grond. Maar Haskoning sluit niet uit dat plaatselijk stikstofgevoelige habitats bij andere aanvliegroutes meer negatieve effecten ondervinden dan in de huidige situatie.

Kortom, de geplande luchtruimherziening lijkt op veel fronten gunstig, maar kan plaatselijk wel degelijk negatief uitpakken, met meer geluidhinder voor bewoners en een hogere stikstofuitstoot op Natura2000-gebieden. Daarom is de volgende fase met het ontwerpen van de nieuwe vliegroutes cruciaal.

De keuze voor een Voorkeursalternatief staat natuurlijk niet los van de rijkskeuzes in de Luchtvaartnota. Moet Lelystad de groei van Schiphol afleiden? Wat zijn de gevolgen van corona: blijft het luchtvaartverkeer groeien of gaat dat sterk dalen? Wil de rijksoverheid deze ontwikkeling meesturen? Maar deze discussie staat ons inziens los van een Utrechtse zienswijze op de Voorkeursbeslissing. We zijn als statenfractie van de ChristenUnie wel heel benieuwd naar de rijkskeuzes op dit vlak.